цр́на вода

црна вода (српски, lat. crna voda) уреди

Значења:

  1. Чиста, провидна вода. [1]
  2. Вода у порасту. [2] Ковиљ[1]
  3. Вода погодног састава, вода у којој риба добро напредује. [3] Елемир[1]

Примери:

  1. Тероване [вршке] смо мећали ди је црна вода, а беле смо мећали ди је бела вода, да не примете. [3] Бачка Паланка [1]


Изрази:

  1. жедног прико воде привести ("исто"). Ковиљ [1]
  2. чита̏ти ко во́да ("течно читати"). Вршац [1]
  3. и̏ма га ко ла́дне во́де ("бити у изобиљу"). Вршац [1]
  4. те̏рати во̏ду на сво́ју водени̏цу ("радити нешто у своју корист"). Ново Милошево [1]
  5. терати воду на своју страну ("исто"). [1]
  6. преве́сти же́дна преко во́де ("преварити некога"). Вршац [1]
  7. ѝмати во̏ду у гла́ви ("бити незрео"). Ново Милошево [1]
  8. Изли́вативо̏ду ("проливати воду у спомен на покојника"; "Ми̑ спре̏мимо јену девојчи̏цу која̑ ће да, ка̑жемо, изли̑ва во̏д"). Избиште [1]
  9. про́ћи кроз ва̏тру и во̏ду ("доживети велике тешкоће и искушења"). Вршац [1]
  10. ˜ све опере до црна образа ("све се може исправити осим укаљане части, угледа"). Ново Милошево [1]
  11. између ва̏тре и во́де ("између две опасности"). Вршац [1]
  12. пустити воду ("помокрити се"; "Измакнем се ја мало у страну да пустим воду"). Јасеново [1]
  13. наврћати воду на своју воденицу ("удешавати да се прилике развију у сопствену корист"). Јасеново [1]
  14. расти ко ("брзо расти, напредовати"). Сомбор Вршац [1]
  15. попити у кашики воде ("лако, без гриже савести уништити, упропастити, ликвидирати"; "Попијо би га у кашики воде"). Вршац [1]
  16. ни во́да ни ˜ ("непоуздан, превртљив човек"). Вршац [1]
  17. чу́вати ко ма̏ло во́де на дла̏н ("добро чувати, пазити"). Јасеново [1]
  18. ракија ко ˜ ("слаба ракија"; "Та ракија ко вода"). Јасеново [1]
  19. пропа̏сти ко у му̑тну во̏ду ("нестати без трага"). Вршац [1]
  20. и́ћи ("бити спреман на све"). Вршац [1]
  21. косити оводи ("пити воду (уместо вина или ракије) за време косидбе"; "Владало је у народу погрешно мишљење да вино и ракија дају човеку снагу и да човек који „коси о води“ ни близу није тако јак као онај који приликом косидбе има вина и ракије"). Пивнице [1]
  22. му́тити ("стварати некоме неприлике"). Вршац [1]
  23. ву́ћи во̏ду на сво́ју водени̏цу ("радити нешто у своју корист"). Вршац [1]
  24. гле̏дати ко ма̏ло во̀де на дла̏н ("добро чувати, пазити"). Вршац [1]
  25. жедног преко воде пренети ("преварити некога"; "Тај те жедног преко воде пренесе"). Јасеново [1]
  26. тија ˜ брег рони ("упорношћу се савлађују све тешкоће"). Вршац [1]
  27. кр̑в ни́је во́да ("не може се бити равнодушан према сроднику"). Вршац [1]
  28. ћути ко опарен у врелој води Ново Милошево [1]
  29. до́шла во́да до но̏са ("наћи се у тешком положају"). Вршац [1]
  30. ко не чува воду не чува ни маст ("у односу према ситницама огледа се однос према крупним стварима"). Ново Милошево [1]
  31. и во̀да и̏ма зу̑бе ("одећа се уништава честим прањем"). Ново Милошево [1]
  32. држати некога ко кап воде / као мало воде на длану ("пазити некога с највећом пажњом"; "Држи га ко кап воде на длану"). Ченеј [1]

Референце уреди

  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 1,15 1,16 1,17 1,18 1,19 1,20 1,21 1,22 1,23 1,24 1,25 1,26 1,27 1,28 1,29 1,30 1,31 1,32 1,33 1,34 1,35 Речник српских говора Војводине, измењено и допуњено издање у 4 тома, приредили мр Дејан Милорадов, Катарина Сунајко, мр Ивана Ћелић и др Драгољуб Петровић, Матица српска, Нови Сад.
  2. Светлана Малин-Ђурагић, Рибарска терминологија Ковиљског рита (рукопис магистарског рада).
  3. 3,0 3,1 Велимир Михајловић—Гордана Вуковић, Српскохрватска лексика рибарства. Нови Сад (Филозофски факултет),977, 457 стр.

Напомене уреди