संस्कृत

Такође погледајте: संस्कृतं и संस्कृति

Хинди

Етимологија {{{2}}}

Learned borrowing из Санскрт संस्कृत (saṃskṛtá, “put together, refined”).

Изговор

• () МФА^(кључ): /sən.skɾɪt̪/, [sɐ̃n.skɾɪt̪]

• Audio:

  (file)

Властита именица

संस्कृत (sanskŕt) f (Urdu spelling سنسکرت)

1. Sanskrit (language)

Declension

Declension of संस्कृत (sg-only fem cons-stem)

	singular
direct	संस्कृत sanskŕt
oblique	संस्कृत sanskŕt
vocative	संस्कृत sanskŕt

Придев

संस्कृत (sanskŕt) (indeclinable)

1. perfect, refined

Marathi

Етимологија {{{2}}}

Learned borrowing из Санскрт संस्कृत (saṃskṛtá, “perfected, refined”).

Изговор

• МФА^(кључ): /səus.kɾut̪/, [səus.kɾuːt̪]

Властита именица

संस्कृत (sauskŕt) ?

1. Sanskrit (language)

References

• Maxine Berntsen (1982-1983) “संस्कृत”, in A Basic Marathi-English Dictionary, New Delhi: American Institute of Indian Studies

Nepali

Етимологија {{{2}}}

Learned borrowing из Санскрт संस्कृत (saṃskṛtá, “perfected, refined”).

Изговор

• МФА^(кључ): [sʌ̃skŕt̪ʌ]
• Phonetic Devanagari: सन्स्क्रित्
• МФА^(кључ): [sʌ̃skɾit̪]
• Phonetic Devanagari: सँस्क्रित्

Властита именица

1. Sanskrit

Declension

Declension of संस्कृत
	Singular
nominative	संस्कृत [sʌnskrit̪]
accusative	संस्कृतलाई [sʌnskrit̪läi]
instrumental/ergative	संस्कृतले [sʌnskrit̪le]
dative	संस्कृतलाई [sʌnskrit̪läi]
ablative	संस्कृतबाट [sʌnskrit̪̚bäʈʌ]
genitive	संस्कृतको [sʌnskrit̪̚ko]
locative	संस्कृतमा [sʌnskrit̪mä]
Notes: -को (-ko) becomes: -का (-kā) when followed by a plural noun. -की (-kī) when followed by a feminine noun.

Санскрт

FWOTD – 26 March 2017

Alternative scripts

Alternative scripts

• সংস্কৃত (Assamese текст)
• ᬲᬂᬲ᭄ᬓᬺᬢ (Balinese текст)
• সংস্কৃত (Bengali текст)
• 𑰭𑰽𑰭𑰿𑰎𑰴𑰝 (Bhaiksuki текст)
• 𑀲𑀁𑀲𑁆𑀓𑀾𑀢 (Brahmi текст)
• သံသ္ကၖတ (Burmese текст)
• સંસ્કૃત (Gujarati текст)
• 𑌸𑌂𑌸𑍍𑌕𑍃𑌤 (Grantha текст)
• ꦱꦁꦱ꧀ꦏꦽꦠ (Javanese текст)
• ಸಂಸ್ಕೃತ (Kannada текст)
• 𑘭𑘽𑘭𑘿𑘎𑘵𑘝 (Modi текст)
• ସଂସ୍କୃତ (Odia текст)
• ꢱꢀꢱ꣄ꢒꢺꢡ (Saurashtra текст)
• 𑆱𑆁𑆱𑇀𑆑𑆸𑆠 (Sharada текст)
• 𑖭𑖽𑖭𑖿𑖎𑖴𑖝 (Siddham текст)
• 𑪁𑪖𑪁 𑪙𑩜𑩙𑩫 (Soyombo текст)
• སཾསྐྲྀཏ (Tibetan текст)
• 𑒮𑓀𑒮𑓂𑒏𑒵𑒞 (Tirhuta текст)
• 𑨰𑨸𑨰𑩇𑨋𑨼𑨉𑨙 (Zanabazar Square текст)

Етимологија {{{2}}}

Compound of सम् (sam, “together, wholly”) +‎ स्कृ (skṛ, “to do”) +‎ -त (-ta, “-ed”).

Изговор

• (Vedic) МФА^(кључ): /s̪ɐ̃́s̪.kr̩.t̪ɐ/, /s̪ɐ̃s̪.kr̩.t̪ɐ́/
• () МФА^(кључ): /ˈs̪ɐs̪.kr̩.t̪ɐ/

Придев

संस्कृ॑त, सं॑स्कृत (sáṃskṛtá, saṃskṛtá)

1. put together, constructed, well or completely formed, perfected
2. made ready, prepared, completed, finished
3. dressed, cooked (as food)
4. purified, consecrated, sanctified, hallowed, initiated
5. refined, adorned, ornamented, polished, highly elaborated (especially applied to highly wrought speech, such as the Sanskrit language, as opposed to the vernaculars)
6. (Buddhism) conditioned; brought about by conditions

Declension

Masculine a-stem declension of संस्कृत (sáṃskṛta)
	Singular	Dual	Plural
Номинатив	संस्कृतः sáṃskṛtaḥ	संस्कृतौ sáṃskṛtau	संस्कृताः / संस्कृतासः¹ sáṃskṛtāḥ / sáṃskṛtāsaḥ¹
Вокатив	संस्कृत sáṃskṛta	संस्कृतौ sáṃskṛtau	संस्कृताः / संस्कृतासः¹ sáṃskṛtāḥ / sáṃskṛtāsaḥ¹
Акузатив	संस्कृतम् sáṃskṛtam	संस्कृतौ sáṃskṛtau	संस्कृतान् sáṃskṛtān
Инструментал	संस्कृतेन sáṃskṛtena	संस्कृताभ्याम् sáṃskṛtābhyām	संस्कृतैः / संस्कृतेभिः¹ sáṃskṛtaiḥ / sáṃskṛtebhiḥ¹
Датив	संस्कृताय sáṃskṛtāya	संस्कृताभ्याम् sáṃskṛtābhyām	संस्कृतेभ्यः sáṃskṛtebhyaḥ
Аблатив	संस्कृतात् sáṃskṛtāt	संस्कृताभ्याम् sáṃskṛtābhyām	संस्कृतेभ्यः sáṃskṛtebhyaḥ
Генитив	संस्कृतस्य sáṃskṛtasya	संस्कृतयोः sáṃskṛtayoḥ	संस्कृतानाम् sáṃskṛtānām
Локатив	संस्कृते sáṃskṛte	संस्कृतयोः sáṃskṛtayoḥ	संस्कृतेषु sáṃskṛteṣu
Notes	¹Vedic

Feminine ā-stem declension of संस्कृता (sáṃskṛtā)
	Singular	Dual	Plural
Номинатив	संस्कृता sáṃskṛtā	संस्कृते sáṃskṛte	संस्कृताः sáṃskṛtāḥ
Вокатив	संस्कृते sáṃskṛte	संस्कृते sáṃskṛte	संस्कृताः sáṃskṛtāḥ
Акузатив	संस्कृताम् sáṃskṛtām	संस्कृते sáṃskṛte	संस्कृताः sáṃskṛtāḥ
Инструментал	संस्कृतया / संस्कृता¹ sáṃskṛtayā / sáṃskṛtā¹	संस्कृताभ्याम् sáṃskṛtābhyām	संस्कृताभिः sáṃskṛtābhiḥ
Датив	संस्कृतायै sáṃskṛtāyai	संस्कृताभ्याम् sáṃskṛtābhyām	संस्कृताभ्यः sáṃskṛtābhyaḥ
Аблатив	संस्कृतायाः sáṃskṛtāyāḥ	संस्कृताभ्याम् sáṃskṛtābhyām	संस्कृताभ्यः sáṃskṛtābhyaḥ
Генитив	संस्कृतायाः sáṃskṛtāyāḥ	संस्कृतयोः sáṃskṛtayoḥ	संस्कृतानाम् sáṃskṛtānām
Локатив	संस्कृतायाम् sáṃskṛtāyām	संस्कृतयोः sáṃskṛtayoḥ	संस्कृतासु sáṃskṛtāsu
Notes	¹Vedic

Neuter a-stem declension of संस्कृत (sáṃskṛta)
	Singular	Dual	Plural
Номинатив	संस्कृतम् sáṃskṛtam	संस्कृते sáṃskṛte	संस्कृतानि / संस्कृता¹ sáṃskṛtāni / sáṃskṛtā¹
Вокатив	संस्कृत sáṃskṛta	संस्कृते sáṃskṛte	संस्कृतानि / संस्कृता¹ sáṃskṛtāni / sáṃskṛtā¹
Акузатив	संस्कृतम् sáṃskṛtam	संस्कृते sáṃskṛte	संस्कृतानि / संस्कृता¹ sáṃskṛtāni / sáṃskṛtā¹
Инструментал	संस्कृतेन sáṃskṛtena	संस्कृताभ्याम् sáṃskṛtābhyām	संस्कृतैः / संस्कृतेभिः¹ sáṃskṛtaiḥ / sáṃskṛtebhiḥ¹
Датив	संस्कृताय sáṃskṛtāya	संस्कृताभ्याम् sáṃskṛtābhyām	संस्कृतेभ्यः sáṃskṛtebhyaḥ
Аблатив	संस्कृतात् sáṃskṛtāt	संस्कृताभ्याम् sáṃskṛtābhyām	संस्कृतेभ्यः sáṃskṛtebhyaḥ
Генитив	संस्कृतस्य sáṃskṛtasya	संस्कृतयोः sáṃskṛtayoḥ	संस्कृतानाम् sáṃskṛtānām
Локатив	संस्कृते sáṃskṛte	संस्कृतयोः sáṃskṛtayoḥ	संस्कृतेषु sáṃskṛteṣu
Notes	¹Vedic

Именица

संस्कृत (saṃskṛtá) m

1. a man of one of the three classes who has been sanctified by the purificatory rites
2. learned man
3. a word formed according to accurate rules, a regular derivation

Declension

Masculine a-stem declension of संस्कृत (saṃskṛtá)
	Singular	Dual	Plural
Номинатив	संस्कृतः saṃskṛtáḥ	संस्कृतौ saṃskṛtaú	संस्कृताः / संस्कृतासः¹ saṃskṛtā́ḥ / saṃskṛtā́saḥ¹
Вокатив	संस्कृत sáṃskṛta	संस्कृतौ sáṃskṛtau	संस्कृताः / संस्कृतासः¹ sáṃskṛtāḥ / sáṃskṛtāsaḥ¹
Акузатив	संस्कृतम् saṃskṛtám	संस्कृतौ saṃskṛtaú	संस्कृतान् saṃskṛtā́n
Инструментал	संस्कृतेन saṃskṛténa	संस्कृताभ्याम् saṃskṛtā́bhyām	संस्कृतैः / संस्कृतेभिः¹ saṃskṛtaíḥ / saṃskṛtébhiḥ¹
Датив	संस्कृताय saṃskṛtā́ya	संस्कृताभ्याम् saṃskṛtā́bhyām	संस्कृतेभ्यः saṃskṛtébhyaḥ
Аблатив	संस्कृतात् saṃskṛtā́t	संस्कृताभ्याम् saṃskṛtā́bhyām	संस्कृतेभ्यः saṃskṛtébhyaḥ
Генитив	संस्कृतस्य saṃskṛtásya	संस्कृतयोः saṃskṛtáyoḥ	संस्कृतानाम् saṃskṛtā́nām
Локатив	संस्कृते saṃskṛté	संस्कृतयोः saṃskṛtáyoḥ	संस्कृतेषु saṃskṛtéṣu
Notes	¹Vedic

Именица

संस्कृत (saṃskṛtá) n

1. making ready, preparation or a prepared place, sacrifice
2. sacred usage or custom
3. Sanskrit language (compare above)
4. (Buddhism) conditioned phenomenon; the conditioned

Declension

Neuter a-stem declension of संस्कृत (saṃskṛtá)
	Singular	Dual	Plural
Номинатив	संस्कृतम् saṃskṛtám	संस्कृते saṃskṛté	संस्कृतानि / संस्कृता¹ saṃskṛtā́ni / saṃskṛtā́¹
Вокатив	संस्कृत sáṃskṛta	संस्कृते sáṃskṛte	संस्कृतानि / संस्कृता¹ sáṃskṛtāni / sáṃskṛtā¹
Акузатив	संस्कृतम् saṃskṛtám	संस्कृते saṃskṛté	संस्कृतानि / संस्कृता¹ saṃskṛtā́ni / saṃskṛtā́¹
Инструментал	संस्कृतेन saṃskṛténa	संस्कृताभ्याम् saṃskṛtā́bhyām	संस्कृतैः / संस्कृतेभिः¹ saṃskṛtaíḥ / saṃskṛtébhiḥ¹
Датив	संस्कृताय saṃskṛtā́ya	संस्कृताभ्याम् saṃskṛtā́bhyām	संस्कृतेभ्यः saṃskṛtébhyaḥ
Аблатив	संस्कृतात् saṃskṛtā́t	संस्कृताभ्याम् saṃskṛtā́bhyām	संस्कृतेभ्यः saṃskṛtébhyaḥ
Генитив	संस्कृतस्य saṃskṛtásya	संस्कृतयोः saṃskṛtáyoḥ	संस्कृतानाम् saṃskṛtā́nām
Локатив	संस्कृते saṃskṛté	संस्कृतयोः saṃskṛtáyoḥ	संस्कृतेषु saṃskṛtéṣu
Notes	¹Vedic

Descendants

• Ashokan Prakrit: *𑀲𑀁𑀓𑁆𑀓𑀢 (*saṃkkata), *𑀲𑀁𑀓𑁆𑀓𑀝 (*saṃkkaṭa)
  • Prakrit: 𑀲𑀓𑁆𑀓𑀬 (sakkaya)
• Пали: saṅkhata, saṅkhaṭa
• → Assamese: সংস্কৃত (xoṅskrit)
• → Bengali: সংস্কৃত (śôngśkrit)
• → Енглески: Sanskrit
• → Гуџарати: સંસ્કૃત (sãskrut)
• → Хинди: संस्कृत (sanskŕt)
• → Kannada: ಸಂಸ್ಕೃತ (saṃskruta)
• → Марати: संस्कृत (sauskŕt)
• → Малајалам: സംസ്കൃതം (saṃskr̥taṃ)
• → Непали: संस्कृत (sãskŕta)
• → Odia: ସଂସ୍କୃତ (sôṃskrutô)
• → Persian: سانسکریت (sânskerit), سنسکریت (sanskerit), سَهاسْکِرْت (sahâskert)
• → Тамил: சமஸ்கிருதம் (camaskirutam)
• → Telugu: సంస్కృతము (saṃskr̥tamu)
• → Пали: sakkata (calque)
• → Tibetan: ལེགས་སྦྱར (legs sbyar) (calque)

References

• “संस्कृत” in Carl Cappeller, A Sanskrit–English Dictionary: Based upon the St. Petersburg Lexicons, Strasbourg: Karl J. Trübner, 1891, →OCLC, page 571.
• Sir Monier Monier-Williams (1898) A Sanskrit-English dictionary etymologically and philologically arranged with special reference to cognate Indo-European languages, Oxford: Clarendon Press, page 1120
• Arthur Anthony Macdonell (1893) “संस्कृत”, in A practical Sanskrit dictionary with transliteration, accentuation, and etymological analysis throughout, London: Oxford University Press, page 326
• Horace Hayman Wilson, A dictionary in Sanscrit and English, 2nd ed., Calcutta: Education Press, Circular Road, 1832, page 877
• Turner, Ralph Lilley (1969–1985) “sáṁskr̥ta”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press